Bilgisayar kullanıcılarının sık sık karşısına çıkan "port" kelimesinin Türkçe karşılığı "liman" olarak düşünülebilir. Gerçekten de "port"lar tıpkı bir liman gibi veri yükleme ve boşaltma görevi görür. Başka bir deyişle, belirli bir bilgiyi alan "port"lar, gerekli yerlere veri iletmekle yükümlüdür.
Kullanıcıların sıkça karşılaştığı port doluluğu, boş port ya da port kontrol tanımlamalarının anlamlarına gelin birlikte bakalım.
Port Nedir?
Bütün bilgisayarların birbirileri ile iletişim kurması için, her bilgisayara ait bir IP adresinin olması gerekir. Bu IP adresleri bölünmek suretiyle sanal veri yolları oluşturur. İşte "port" olarak bilinen bu köprüler, bilgisayar ağları arasındaki bağlantılardır. Yani "port"lar bilgisayarlar arasında veri alışverişinin önemli etmenlerinden biridir. "Port"lar veri alışverişi yaparken, aynı anda pek çok işlemi senkronize şekilde yapabilmek için 0 'dan başlayarak 65535'e kadar değerlere bölünür.
Port Doluluğu Nedir?
Port doluluğu olarak bilinen husus, en temel anlamıyla; bulunduğunuz bölgedeki İnternet hattınızın bağlı olduğu santral üzerinde, size tanımlı olan "port"larda boş yer olmamasıdır. Son dönemde port doluluğu nedeniyle İnternet bağlatamayan birçok kullanıcı vardır. Özellikle İnternet bağlantısı yeni yapılacak olan binalarda yaşayanlar ya da evini değiştiren kullanıcılar, İnternet servis sağlayıcıları olan "Vodafone", "Turknet", "Turk Telekom" ya da "SuperOnline" gibi "VDSL" ve "ADSL" altyapısı kullanan birimler, port doluluğunu vurgulayarak İnternet bağlantısı yapamamaktadır.
Normal şartlar altında, başvuru sırasında sistem üzerinden uygun ve boş port olup olmadığına dair detaylı bilgiye ulaşılabilir. Ancak İnternet servis sağlayıcılarının hepsi tek altyapı sağlayıcısı olan Turk Telekom sistemini kullandıklarından, bazı zamanlarda hatalı port bilgisi ya da boş olan port'un başka bir operatöre tahsis edilmesi gibi anlık olarak değişen durumlar ile karşılaşabilir.
Boş Port'un Önemi Nedir?
"Port"ların boş olması yani boş "port" olarak nitelendirilen durum aslında; altyapının yetersiz olması nedeniyle ikâmet ettiğiniz binada bulunan İnternet kutusunun (ankastre), apartmandaki ev sayısına yeterli olamaması ya da ana santraldeki "port"larda boş yer olmaması durumudur. Boş "port" bulunmaması halinde, İnternet bağlantısı yapılamaz. Dolayısı ile altyapının artırılması ve yeni bir "port" açılması gerekir.
Boş "port" sorunu eğer yaşadığınız binadan kaynaklı değilse, genel bölge kaynaklı olabilir. Çünkü her bir şehirde belirlenen İnternet bağlantı bölgesinin mevcut bir santrali vardır. Santral içinde de "Dijital Abone Hattı Erişim Çoklayıcıları" yani "DSLAM" bulunur. Böylece size "boş port yok" denildiğinde, aslında "DSLAM" üzerinde boş yer olmadığından bahsedilmektedir.
Port Dolu Olduğunda İnternet Bağlantısı İçin Ne Yapılmalıdır?
İnternet bağlantısı yaptırmak istediğinizde, "port doluluğu" veya diğer bir deyişle "boş port'un olmaması" sorunu ile karşılaşabilirsiniz. Ana santralde kapasite dolduğunda, siz başvuru yapsanız dahi, boş port bulunmadığı için başvurunuz beklemeye alınacaktır. Ancak hâlihazırda başvuruda bulunulduğu için, port havuzunun genişletilmesi amacıyla, ilgili servis sağlayıcısının operasyon ekipleri ile altyapı sağlayıcısı bağlantıya geçer.
Port Yok Probleminin Önüne Nasıl Geçilir?
Destannet müşterisinin portunun olmadığı durumlarda Destannet tarafından ana altyapı tedarikçisine port talebi iletilir. Bu talep ile birlikte 30 gün boyunca her saat başı port kontrolü yapılarak ilgili aderste boş port olup olmadığı sorgulanır.
Yapılan kontroller sonucunda ilgili adreste uygun port olması durumunda internet bağlantısı Destannet tarafından gerçekleştirilir. Bu süre zarfında port durumu ile ilgili müşteri düzenli olarak bilgilendirilir.
Destannet'in port konusundaki kontrollerine ek olarak müşteri adayı dilerse İl /İlçe Telekom müdürlüğüne "port" sorunu yaşadığını belirtebilir ve İnternet bağlatamadığını da ekleyerek resmî dilekçe ile başvuruda bulunabilir.